1 00:00:00,150 --> 00:00:02,993 Во последните 25 години, 2 00:00:02,993 --> 00:00:10,354 вселенскиот телескоп на НАСА и Европската Вселенска Агенција ги открива најоддалечените места во Вселената 3 00:00:10,354 --> 00:00:13,372 со помош на Длабоките и Ултра Длабоките полиња. 4 00:00:13,372 --> 00:00:17,482 Хабл започнал амбициозна нова програма 5 00:00:17,482 --> 00:00:22,822 која ќе ги прошири познатите граници на Вселената. 6 00:00:40,000 --> 00:00:43,209 Здраво и добредојдовте во уште една епизода на Hubblecast! 7 00:00:43,209 --> 00:00:46,050 Хабл започнал кампања во 2013 8 00:00:46,052 --> 00:00:48,040 за да ги направи најдлабоките слики 9 00:00:48,456 --> 00:00:51,405 од некои од најмасивните структури во Вселената 10 00:00:52,868 --> 00:00:54,795 - галактичките јата. 11 00:00:55,200 --> 00:00:57,066 Кампањата Гранични Полиња 12 00:00:57,066 --> 00:00:58,738 користи шест од овие гиганти 13 00:00:58,738 --> 00:01:01,454 за да ѕирне подалеку во Вселената. 14 00:01:02,500 --> 00:01:06,655 Големото количество на маса во галактичкото јато значи 15 00:01:06,656 --> 00:01:09,006 ја прекршува светлината околу него 16 00:01:09,200 --> 00:01:12,654 и дејствува како голема лупа. 17 00:01:14,750 --> 00:01:18,056 Овој процес е познат како гравитациона леќа 18 00:01:18,056 --> 00:01:21,055 и истиот им помага на астрономите да ги проучуваат објектите зад јатата 19 00:01:21,056 --> 00:01:23,900 дури и во најоддалечените места на Вселената 20 00:01:23,950 --> 00:01:25,055 што во нормални услови би било тешко видливо 21 00:01:25,700 --> 00:01:27,413 дури и за Хабл. 22 00:01:29,000 --> 00:01:31,685 Абел 2744. 23 00:01:31,685 --> 00:01:37,351 Едно од првите и највпечатливи цели на кампањата Гранични Полиња. 24 00:01:39,700 --> 00:01:42,645 Како и сите други големи галактички јата, 25 00:01:42,645 --> 00:01:48,194 мамутската маса на Абел 2744 врши дисторзија на просторот околу него 26 00:01:48,194 --> 00:01:52,164 и ја зголемува светлината од далечните галаксии околу него. 27 00:01:53,200 --> 00:01:57,412 Ова создава чуден и прекрасен аранжман на дисторзирана светлина 28 00:01:57,412 --> 00:02:00,410 во форма на лакови и дисторзирани облици. 29 00:02:00,412 --> 00:02:04,169 Зголемени под дејство на Абел 2744, 30 00:02:04,172 --> 00:02:09,509 неколку од најоддалечените галаксии станаа видливи. 31 00:02:10,500 --> 00:02:14,060 Овие галаксии се толку далечни 32 00:02:14,060 --> 00:02:16,661 што светлината која Хабл ја има пресретнато од нив 33 00:02:16,661 --> 00:02:21,885 била емитирана кога Вселената била стара само 500 милиони години. 34 00:02:22,100 --> 00:02:24,005 Овие далечни галаксии 35 00:02:24,500 --> 00:02:26,970 - некои од нив биле првите кои се формирале во Вселената - 36 00:02:26,970 --> 00:02:31,799 им овозможуваат на астрономите да ѕирнат во условите во почетните стадиуми од развојот на Вселената. 37 00:02:37,600 --> 00:02:40,321 Едно од најпроучуваните далечни јата 38 00:02:40,321 --> 00:02:46,451 е MACS J1149.5+2223 39 00:02:46,900 --> 00:02:52,116 - толку далечни што на светлината и се потребни 5 милијарди години за да дојде до нас! 40 00:02:53,600 --> 00:02:55,367 Користејќи го ова јато 41 00:02:55,380 --> 00:02:59,500 Хабл за прв пат регистрирал редок настан: 42 00:02:59,580 --> 00:03:03,656 слика од супер - нова експлозија направена со гравитациона леќа, 43 00:03:03,656 --> 00:03:07,510 во галаксија од јатото. 44 00:03:09,900 --> 00:03:11,852 Светлината од ѕвездата 45 00:03:11,852 --> 00:03:14,011 била зголемена со помош на масата на јатото. 46 00:03:14,011 --> 00:03:18,446 Кога ѕвездата се подредила со една од галаксиите во јатото, 47 00:03:18,446 --> 00:03:21,999 нејзината светлина била поделена на четири слики. 48 00:03:25,000 --> 00:03:27,023 Со проучување на гравитационите леќи, 49 00:03:27,023 --> 00:03:31,481 астрономите успеале да ја мапираат вкупната маса во галактичките јата. 50 00:03:31,481 --> 00:03:34,639 Сега ова мапирање се покажало како важно средство 51 00:03:34,639 --> 00:03:37,639 во потрагата по една од најнедофатливите компоненти на Вселената 52 00:03:39,400 --> 00:03:40,885 - темната материја. 53 00:03:41,850 --> 00:03:43,486 Ако галактичкото јато 54 00:03:43,486 --> 00:03:46,415 содржеше само материја која можевме да ја видиме само директно 55 00:03:46,416 --> 00:03:51,360 тогаш тоа никогаш немаше да има гравитациона моќ за да ја дисторзира светлината како што ја гледаме. 56 00:03:51,800 --> 00:03:55,400 Треба да биде присутна дополнителна темна материја, 57 00:03:55,400 --> 00:03:58,400 а гравитационата леќа ни кажува како оваа темна материја е распределена 58 00:03:58,650 --> 00:04:00,276 во рамки на јатото. 59 00:04:03,000 --> 00:04:05,384 Во случајот на MACSJ1149, 60 00:04:05,384 --> 00:04:09,680 нашето разбирање за распределбата на темната материја е толку добро 61 00:04:09,800 --> 00:04:14,184 што ни овозможува да ја предвидиме петтата слика од леќестата супер - нова експлозија 62 00:04:14,184 --> 00:04:16,088 во Декември 2015 година, 63 00:04:16,088 --> 00:04:18,178 и погледнете, 64 00:04:18,178 --> 00:04:21,475 појавата била регистрирана, како што било предвидено. 65 00:04:26,900 --> 00:04:29,068 Како што ги набљудува јатата, 66 00:04:29,068 --> 00:04:33,874 Хабл ги користи своите камери во текот на набљудувањата на јатата 67 00:04:33,874 --> 00:04:37,400 за набљудување на шест паралелни полиња 68 00:04:37,403 --> 00:04:39,911 - региони во близина на галактичките јата. 69 00:04:40,100 --> 00:04:45,530 Овие соседни слики не можат да се користат за гравитациона леќа, 70 00:04:45,530 --> 00:04:49,640 Хабл ги користи во текот на своите длабоки набљудувања 71 00:04:49,640 --> 00:04:51,892 со што им овозможува на астрономите 72 00:04:51,892 --> 00:04:55,839 да ја гкледаат Вселената низ еден поголем прозорец. 73 00:04:57,488 --> 00:04:58,230 До сега, 74 00:04:58,231 --> 00:05:02,457 Хабл има ги завршено набљудувањата за три од шесте јата во Граничните Полиња 75 00:05:02,457 --> 00:05:04,198 и нивните паралелни полиња. 76 00:05:04,198 --> 00:05:09,000 Податоците од овие набљудувања веќе ни имаат кажано многу за раната Вселена 77 00:05:09,001 --> 00:05:13,000 и истите ќе го поплочат патот за вселенскиот телескоп Џејмс Веб (наследникот на Хабл, н.з) 78 00:05:13,001 --> 00:05:16,342 во неговата потрага во првата генерација на галаксии. 79 00:05:17,245 --> 00:05:19,799 Јас сум д-р Џеј и се одјавувам од Hubblecast. 80 00:05:19,799 --> 00:05:20,519 Уште еднаш, 81 00:05:20,519 --> 00:05:22,097 природата не има изненадено 82 00:05:23,000 --> 00:05:25,097 повеќе од нашата најголема фантазија. 83 00:05:30,338 --> 00:05:43,108 Транскрипција на ЕЅО; Превод на Андреј Стојчевски.